Không có định nghĩa và khái niệm thống nhất cho thép đặc biệt. Người ta thường tin rằng thép đặc biệt là loại thép có thành phần hóa học đặc biệt, được sản xuất bằng quy trình đặc biệt, có cấu trúc và tính chất đặc biệt và có thể đáp ứng các nhu cầu đặc biệt. So với thép thông thường, thép đặc biệt có độ bền và độ dẻo dai cao hơn, tính chất vật lý, tính chất hóa học, khả năng tương thích sinh học và hiệu suất xử lý cao hơn. Trung Quốc, Nhật Bản và Liên minh Châu Âu có định nghĩa tương tự về thép đặc biệt, chia thành ba loại: thép carbon chất lượng cao, thép hợp kim và thép hợp kim cao (có thành phần hợp kim lớn hơn 10%). Trong số đó, thép hợp kim và thép hợp kim cao chiếm tới 70% sản lượng thép đặc biệt. Các loại thép chính bao gồm thép kết cấu carbon đặc biệt, thép công cụ carbon, thép lò xo carbon, thép lò xo hợp kim, thép kết cấu hợp kim, thép chịu lực, thép công cụ hợp kim, thép công cụ hợp kim cao, thép công cụ tốc độ cao, thép không gỉ, nhiệt -Thép chịu nhiệt, cũng như hợp kim nhiệt độ cao, hợp kim chính xác và hợp kim nhiệt điện. Hiện nay trên thế giới có gần 2000 mác thép đặc biệt và khoảng 50000 chủng loại, quy cách khác nhau. Ngoài sự đa dạng về chủng loại, thép đặc biệt còn thể hiện những đặc tính khác với thép thông thường về quy cách. Ngoài tấm, ống, dây, dải, thanh và hồ sơ, còn có vật liệu composite, vật liệu hợp kim bề mặt, vật liệu xử lý bề mặt, vật liệu rèn chính xác, đúc chính xác, sản phẩm luyện kim bột, v.v.